Ο Θεός μέσα σου!

«Αυτοί που μέσα στον άνθρωπο βλέπουν το ζώο, δεν δίνουν μόνο μιαν εξήγηση αλλά κάνουν και μιαν α ξ ι ο λ ό γ η σ η. Στρέφουν μαζί με το βλέμμα και τα μέτρα τους προς τα κάτω. Εδώ συμβαίνει κάτι ανάλογο με τη στάση που παίρνουμε απέναντι στο Θεό! Που τοποθετείς το Θεό; Αυτό εξαρτάται από το με ποιο τρόπο όχι απλώς βλέπεις, αλλά και αξιολογείς τον κόσμο και τον εαυτό σου. Μπορείς να βάλεις το Θεό έξω από τον κόσμο σαν ένα άτεγκτο δεσπότη που υπαγορεύει μια προς μια τις εντολές του και είναι έτοιμος να τιμωρήσει σκληρά εκείνον που δεν υπακούει στη βούλησή του. Είναι βολικός ο Θεός αυτός, πολύ βολικός. Γιατί έτσι που τον έχεις θρονιάσει και τον βάζεις να μιλεί, ξέρεις τι θέλει, όπως ξέρεις και τι δεν θέλει. Εκτελώντας τις εντολές του είσαι ήσυχος και ευχαριστημένος· περιμένεις την αμοιβή σου για την ευταξία σου, όπως φοβάσαι και την τιμωρία όταν ατακτείς… Βάλε όμως το Θεό μέσα σου· ενώσου μαζί του· γίνου κομμάτι και ένα όργανο του Θεού· βάλε το Θεό να μην υπάρχει παρά να γίνεται μαζί σου με τη ζωή σου, με την πράξη σου, και τότε αμέσως έχεις μιαν άλλη αντίληψη του κόσμου, μιαν άλλη αξιολόγηση του εαυτού σου. Γιατί τώρα πλέον από την πρωτοβουλία τη δική σου κρέμεται και του Θεού η ύπαρξη. Και από τη δική του ύπαρξη πηγάζουν οι ευθύνες σου. Αμοιβαιότητα στενή, άρρηκτη. Έβαλες το Θεό μέσα σου, όπως μπήκες και συ μέσα στο Θεό. Την άλλη φορά ήταν ο ένας έξω από τον άλλο». 

Ε. Π. ΠΑΠΑΝΟΥΤΣΟΣ. (1989). «Πηγή και έρεισμα των ηθικών αξιών», στο: Νόμος και Αρετή. Αθήνα: Δωδώνη, σσ. 89-90.