Θεολογία και Τεχνολογία

«Εντός του προσωποκεντρικού ανθρωπολογικού πλαισίου, […] η τεχνική προβάλλει όχι απλά ως αναφαίρετο δικαίωμα, αλλά και ως άφευκτη υποχρέωση του ελεύθερου υποκειμένου. Μεταβάλλεται και αυτή σε όψη ευρύτερης διαδικασίας πνευματικής ολοκλήρωσης του προσώπου, όψη που συνδέεται με την ευθύνη που έχει ο άνθρωπος να υπερβεί την προστακτική του φυσικού υλικού, εργαζόμενος τη δημιουργική μεταστοιχείωσή του. Ως ανθρωπολογική, επομένως, συνθήκη, η τεχνική δυνατότητα του ανθρώπου εκπηγάζει από την αυτεξουσιότά του ως εικόνας του Θεού και εκδηλώνεται ως έμπρακτη εφαρμογή των λογικών και κυριαρχικών του δυνάμεων. Μόλις που χρειάζεται να διευκρινήσουμε ότι μιλούμε εδώ για την τεχνική δυνατότητα ως θεμελιακό γνώρισμα του προσώπου και όχι για το τεχνικό πνεύμα, δηλαδή, για τη συγκεκριμένη, χρονικά και κοινωνικά προσδιορισμένη έκφανση της τεχνικής ροπής. […] Τούτη η διάκριση είναι σημαντικό να γίνεται, ειδάλλως οδηγούμαστε σε αντίφαση και αδιέξοδο: εάν τεχνική δυνατότητα και νεώτερο τεχνικό πνεύμα ταυτίζονται, τότε κατά λογική ακολουθία η κατάφαση της τεχνικής συνεπάγεται αναπόδραστα και αποδοχή τόσο των αξιολογικών προτεραιοτήτων της, όσο και των καταστροφικών συνεπειών της. Η δε απόρριψή της, από την άλλη, συνεπάγεται την οπισθοδρόμηση του πολιτισμού ενώπιον μιας ζωώδους “φυσικότητας”, που υποτιμά τη δημιουργική φορά του ανθρώπου. Και οι δύο εκτιμήσεις που προκύπτουν από την ταύτιση τεχνικής δυνατότητας και τεχνικού πνεύματος είναι απαράδεκτες για τη θεολογία, διότι αποτελούν εκφράσεις μιας ανιστορικής θέασης του κόσμου και της ζωής».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ι. ΜΠΕΚΡΙΔΑΚΗΣ. (2008). «Θεολογία και Τεχνολογία. Απόπειρα διερεύνησης των θεολογικών όρων άρθρωσης του τεχνικού φαινομένου», στο: Εκκλησιαστικός Κήρυκας. Θεολογική Επετηρίδα Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου, τ. 14ος, σσ. 171-172.

Σχόλια