Η Βαϊοφόρος του Φώτη Κόντογλου

Γράφει ο ΚΩΣΤΑ ΣΑΜΑΝΤΗΣ

Στο κέντρο της παράστασης εικονίζεται ο Χριστός πράος, καθήμενος «επί όνον», όπως περιγράφουν οι Ευαγγελιστές και όπως προείπαν οι Προφήτες «είπατε τη θυγατρί Σιών. Ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι πραΰς και επιβεβηκώς επί όνον και επί πώλον υιόν υποζυγίου». Στα δεξιά της παράστασης εικονίζεται το πλήθος των Ιουδαίων που βγήκαν να προϋπαντήσουν τον Ιησού, ενώ στα αριστερά εικονίζονται οι μαθητές Του οι οποίοι με έντονο βηματισμό Τον ακολουθούν. Ανάμεσα στα πόδια και το κεφάλι του όνου εικονίζεται ένα παιδί που σκύβοντας στρώνει ρούχο κάτω, εκεί όπου πατάει ένα από τα πόδια του ζώου. Στο έδαφος είναι επίσης ριγμένα κλαδιά, ενώ επάνω στο δέντρο που διακρίνεται στο βάθος εικονίζεται άλλο ένα παιδί. Το παιδί στέκεται όρθιο στην κορυφή του δέντρου, κρατώντας θριαμβευτικά ένα τσεκούρι στο χέρι του, με το οποίο κόβει τα κλαδιά που είναι στρωμένα καταγής. Ο Ιησούς φορά ροδοκόκκινο χιτώνα και κυανό ιμάτιο και φέρει ένσταυρο φωτοστέφανο. Έξω από το φωτοστέφανο είναι γραμμένα τα συμπιλήματα του ονόματός Του: «ΙC̃ / XC̃». Με το δεξί χέρι ευλογεί και στο αριστερό κρατά το τυλιγμένο ειλητάριο που συμβολίζει τη νέα Διαθήκη που έφερε στον κόσμο. Το σώμα Του είναι τοποθετημένο πλάγια και στρέφεται προς το δεξί τμήμα της παράστασης, ενώ το κεφάλι Του, είναι γυρισμένο στην αντίθετη κατεύθυνση, προς τα πίσω όπου βρίσκονται οι μαθητές.


Με τον τρόπο αυτό η φιγούρα του Ιησού «επικοινωνεί» ταυτόχρονα και με τις δύο ομάδες που Τον περιβάλλουν στα δύο άκρα της παράστασης, ενώ είναι υπερυψωμένος σχηματίζοντας έτσι ένα τριγωνικό σχήμα με αυτές. Στην ομάδα των μαθητών διακρίνεται να προπορεύεται ο απόστολος Πέτρος, με βήμα γοργό. Έχει το δεξί χέρι στραμμένο προς τον Διδάσκαλό Του παρακλητικά καθώς τον κοιτάζει, όπως και οι υπόλοιποι, με δέος και αφοσίωση. Φορά κυανό χιτώνα και ροδοκόκκινο ιμάτιο, αντιστρόφως ανάλογα με τον Ιησού, δηλώνοντας έτσι την ιδιαίτερη σχέση τους. Η είσοδος των μαθητών και του Ιησού από τα αριστερά προς τα δεξιά της εικόνας είναι χαρακτηριστικός τρόπος υποδήλωσης της κίνησης στο βυζαντινό ζωγραφικό σύστημα, ενώ οι στατικές φιγούρες στα δεξιά της εικόνας κάνουν την κίνηση να φαίνεται πιο έντονη. Κάτω αριστερά του πίνακα υπάρχει η υπογραφή του αγιογράφου με ημερομηνία: Χείρ Φωτίου Κόντογλου Κυδωνιέως απλς΄ (1936).

ΠΗΓΗ

Σχόλια